Mỹ là một quốc gia có nền kinh tế và hệ thống giáo dục phát triển bậc nhất thế giới với những quy chuẩn riêng trong giáo dục và đào tạo. Hệ thống đại học Mỹ vô cùng lớn và đa dạng với hơn 4000 trường đại học và cao đẳng. Khi tìm hiểu về du học Mỹ, chắc hẳn các bạn đã gặp rất nhiều các thuật ngữ như National University, Liberal Arts College, khối trường Ivy League…Thông qua bài viết này, EFA Việt Nam sẽ cung cấp các thông tin hữu ích để các bậc phụ huynh cũng như các bạn học sinh hiểu rõ hơn về thuật ngữ Liberal Arts College nhé!

1. Giới thiêu chung.

Trường đại học khai phóng (Tiếng Anh: Liberal arts college) là một trường đại học nhấn mạnh đến việc học ở bậc đại học trong các ngành khai phóng và khoa học. Một cơ sở giáo dục trong các ngành khai phóng có thể được định nghĩa là “một trường đại học hay một chương trình học ở viện đại học nhắm đến việc truyền đạt một vốn kiến thức rộng và phát triển những khả năng tri thức, khác với một chương trình học chuyên nghiệp, dạy nghề, hay kỹ thuật.” Mặc dù mô hình trường đại học khai phóng bắt đầu ở châu Âu, thuật ngữ này được dùng nhiều ở Hoa Kỳ.

Liberal Arts là gì?

Để dịch ra tiếng Việt cụm từ “Liberal Arts” không dễ. Cụm từ này có nguồn gốc từ thời những nhà hiền triết của Hy Lạp cổ đại. Những môn học “Liberal Arts” được xem là thước đo cho một người có học thức trong xã hội. Những người trí thức phải có đủ kiến thức và kỹ năng để tham gia trong các cuộc thảo luận, tranh luận, tham gia vào các hội đồng, phục vụ trong quân đội…

Vào thời điểm ấy, các môn Liberal Arts chỉ bao gồm ngữ pháp, hùng biện và logic, dần dần được mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác như số học, hình học, thiên văn học và âm nhạc.

Đến thời hiện đại, các môn Liberal Arts ngày càng được mở rộng nhưng vẫn giữ tinh thần từ thời cổ đại là giúp các cá nhân phát triển một cách toàn diện với kiến thức rộng và có đầy đủ kỹ năng để thành công trong cuộc sống. Các lĩnh vực chính của Liberal Arts hiện đại là:

• Nhân văn: bao gồm các môn nghệ thuật, văn học, ngôn ngữ học, triết học, tôn giáo, đạo đức, ngoại ngữ hiện đại, âm nhạc, sân khấu, ngôn ngữ cổ điển (Latin/Hy Lạp).
• Khoa học xã hội: bao gồm lịch sử, tâm lý, pháp luật, xã hội học, chính trị, nghiên cứu về giới, nhân loại học, kinh tế, địa lý…
• Khoa học tự nhiên: bao gồm thiên văn học, sinh học, hóa học, vật lý học, thực vật học, khảo cổ học, động vật học, địa chất, khoa học trái đất…
• Khoa học chính thức: bao gồm toán học, logic, thống kê…

2. Một số đặc điểm nổi bật của “Liberal Arts”.

So với loại hình giáo dục bậc cao khác, trường đại học khai phóng (LACs) có sự khác biệt ở quy mô và chương trình giảng dạy. 

• Quy mô nhỏ do các trường LACs chỉ có chương trình đại học, số lượng sinh viên vì đó cũng khiêm tốn hơn (dao động từ 1.500 – 3.000 người). Do số lượng sinh viên ít nên tỷ lệ sinh viên/giảng viên thấp, thời gian tương tác giáo viên và học sinh cao.
• Các ngành học và khóa học ở LAC không nhiều và đa dạng như ở các trường “University”. Phần lớn các LAC không có các ngành khoa học kĩ thuật và các ngành liên quan đến nghề nghiệp cụ thể.

• Các ngành học tại LAC thường thiên về cung cấp kiến thức chung và kết hợp giữa nghệ thuật, nhân văn, khoa học tự nhiên và khoa học xã hội.
• Các ngành khoa học tự nhiên ở LAC không chuyên sâu và kết hợp nghiên cứu nhiều như ở “University”.
• Hầu hết các trường LAC không có chương trình giáo dục sau đại học.

Từ quan điểm của sinh viên, trường LAC có những điểm khác biệt so với các loại hình giáo dục sau phổ thông như sau: độ hài lòng của sinh viên cao, sinh viên luôn cảm nhận được sự nhiệt tình của giảng viên, luôn được khuyến khích tham gia thảo luận, làm việc nhóm.

Từ quan điểm của các cán bộ, nhân viên trong trường, quy mô nhỏ của các trường LAC góp phần vào sự gắn kết và khả năng vượt qua trở ngại trong các thời kỳ khó khăn. Sự hài lòng trong công việc cũng thường cao hơn ở các trường LAC, cho cả giảng viên và nhân viên. Kích thước nhỏ hơn cũng giúp các trường LAC áp dụng các phương pháp thử nghiệm khác biệt, như chương trình Sách vĩ đại tại Đại học St. John’s hoặc Đại học Shimer, hoặc chương trình giảng dạy liên ngành triệt để của Đại học Marlboro.

Ngoài ra, các trường LAC thường yêu cầu sinh viên sống trong kí túc xá, nhằm khuyến khích sinh viên trải nghiệm cuộc sống tự lập và có thể tham gia vào nhiều hoạt động chính khóa và ngoại khóa của trường.

3. Các trường đại học khai phóng ở Hoa Kỳ.

Ở Mỹ, có hàng trăm đại học Liberal Arts, tách biệt hẳn với nhóm đại học quốc gia hay đại học tổng hợp. Các trường đại học khai phóng ở Hoa Kỳ là những cơ sở giáo dục đại học Hoa Kỳ vốn nhấn mạnh đến sự giảng dạy có tính tương tác ở bậc đại học. Các trường này cũng khuyến khích sự tương tác ở mức độ cao giữa sinh viên và giảng viên, theo đó các lớp được dạy bởi các giảng viên thay vì bởi các trợ giảng.

Các trường đại học khai phóng thường là trường nội trú, có ít sinh viên, sĩ số lớp học nhỏ, và có tỉ lệ sinh viên/giảng viên nhỏ hơn so với ở các viện đại học, mặc dù gần đây cũng bắt đầu xem xét để có một số khóa học trực tuyến. 

Những trường đại học khai phóng Hoa Kỳ nổi tiếng có thể kể đến bao gồm:

• Đại Học Carleton (Hoa Kỳ) (Carleton College)
• Trường Đại học Amherst (Amherst College)
• Viện Đại học Wesleyan
• Trường Đại học Williams (Williams College)
• Trường Đại học Bates (Bates College)
• Trường Đại học Bowdoin (Bowdoin College)
• Trường Đại học Colby (Colby College)
• Trường Đại học Macalester (Macalester College)
• Trường Đại học Connecticut (Connecticut College)
• Trường Đại học Hamilton (Hamilton College)
• Trường Đại học Haverford (Haverford College)
• Trường Đại học Middlebury (Middlebury College)
• Trường Đại học Swarthmore (Swarthmore College)
• Trường Đại học Trinity (Trinity College)
• Viện Đại học Tufts (Tufts University)
• Trường Đại học Vassar (Vassar College) ở vùng New England; và nhiều trường đại học ở những vùng khác của Hoa Kỳ.

Hầu hết các trường này là trường tư thục; chỉ có vài trường là trường công lập, chẳng hạn như Viện Đại học Mary Washington (University of Mary Washington) ở Virginia.

Hi vọng rằng, bài viết trên đã cung cấp cho bạn thêm nguồn thông tin hữu ích về định nghĩa Đại học khai phóng, Liberal Arts trong nền giáo dục Mỹ. EFA Việt Nam mong muốn đồng hành cùng bạn trong hành trình chinh phục đỉnh cao  tri thức, đặc biệt là biến ước mơ du học tại miền đất hứa đầy tiềm năng này của bạn trở thành sự thật. Chúc các bạn thành công nhé!